CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, Malatyalı üreticilerin
sorunlarının araştırması için meclis araştırması istedi.
CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, Malatya’da mart ve nisan aylarında meydana gelen
don olayı sonrası üreticilerin kayıplarının araştırılması, Malatya ekonomisinde meydana
gelen zararın tespit edilmesi, Malatyalı üreticilerin don ve doludan kaynaklı yıllardır
devam eden sorunlarına kesin çözüm bulunması amacıyla meclis araştırması istedi.
Ağbaba, TBMM Başkanlığına sunduğu araştırma önergesinde şu görüşlere yer
verdi;
Malatya’da 8 milyon civarında kayısı ağacından ortalama 350 bin ton yaş kayısı, 100 bin
ton kuru kayısı elde edilmektedir. Türkiye yaş kayısı üretiminin yaklaşık % 55’i, kuru
kayısı üretiminin ise % 85’i Malatya’da gerçekleştirilmektedir. Malatya kayısı
üretiminde Dünya’nın en önemli yerleşim yeridir. Mevcut şartlar altında kayısı,
Türkiye’ye yıllık ortalama 300 milyon dolar gelir getiren bir üründür.
17 Mart 2016 ve 21 Nisan 2016 tarihlerinde Malatya’da meydana gelen don nedeniyle
hemen hemen tüm ilçelerde kayısı başta olmak üzere tüm ürünler zarar görmüştür. 17
Mart tarihinde ovadaki çiçekler, 21 Nisan’da ise dağdaki kayısılar yanmıştır. 17 Martta
meydana gelen don tüm Malatya’da etkili olurken, don felaketinin ardından TARSİM
tarafından 17 bin hasar ihbarı alındığı açıklanmıştır. 21 Nisan tarihinde meydana gelen
don ise özellikle Malatya’nın Hekimhan-Kuluncak , Akçadağ başta olmak üzere çok
sayıda ilçede zarara yol açmıştır. 21 Nisanda meydana gelen don cevizin yaprağını
yakmış,kayısı,kiraz gibi ürünlerin siyahlaşıp,dökülmelerine sebep olmuştur. Meydana
gelen don olayı, Malatya ve Türkiye için çok önemli katma değer sağlayan, başta kayısı
olmak üzere çok sayıda ürün için ekonomik kayıp demektir. Malatya ilinde son yıllarda
meydana gelen don ve dolu felaketleri kayısı üretimine ciddi zararlar vermektedir. Don
nedeniyle sadece kayısıya değil , kayısıyla birlikte ceviz, kiraz,elma, dut gibi pek çok
ürüne zarar vermektedir.
Son yıllarda ürünleri tabii felaketler nedeniyle zarar gören Malatya’da ekonomi 2014
yılında dibe vurmuştur. 2015 ve 2016 yıllarında da kısmi de olsa meydana gelen don
olayları ekonomik kayıpların devam etmesine sebep olmuştur. Sadece üreticiler değil,
kayısı ve diğer ürünlerin ekonomik katkısından mahrum kalan esnafından sanayicisine
tüm Malatyalılar ekonomik kaybın karşılanmasını beklemektedir. Geçtiğimiz yıllarda
ürünün fazla olmasından dolayı kayısıyı 20-25 kuruşa satan ve elde ettiği gelirle işçi
ücretlerini bile ödeyemeyen üreticiler borç batağına saplanmış durumdadır. Üreticiler,
bu yıl ki gelir ile kredi çektikleri bankalara borçlarını ödemek isterken, bu yıl da
ürünlerde meydana gelen azalma nedeniyle,ekonomik yönden içinden çıkılmaz hale
gelmişlerdir.
Mart ve Nisan ayında Malatya’da meydana gelen tabii felaketin ardından , üreticilere
destek verilmesi, ayrıca geçtiğimiz yıllarda Ziraat Bankası’na ve Tarım Kredi
Kooperatiflerine borçları olan üreticilerin borçlarının 2 yıl ertelenip, ikinci yılın sonunda
12 eşit taksitle alınması beklenmektedir. Don olayı sonrası üreticilerin kayıplarının
araştırılması, Malatya ekonomisinde meydana gelen zararın tespit edilmesi, Malatyalı
üreticilerin don ve doludan kaynaklı yıllardır devam eden sorunlarına kesin çözüm
bulunması amacıyla Anayasamızın 98’inci, Türkiye Büyük Millet Meclisi İç Tüzüğünün
104 üncü ve 105’inci maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılması için gereğini
saygılarımla arz ederim.